Het Wolfsmeisje van Zwolle

In de zomer van 1717, werd in natuurgebied Kranenburg (Zwolle) een verwilderd meisje gevonden.

Landgoed Kranenburg rond de 18de eeuw.

Een boerin merkt dat één van haar koeien in de wei ’s morgens al leeg gemolken is. Uit bijenkorven wordt honing gestolen. Uit de moestuinen van de omliggende hoeves verdwijnen groenten. Mensen uit de omgeving vertellen dat ze in de uitgestrekte bossen en velden rondom Kranenburg geregeld een vreemd wezen zien rondlopen. Het houdt zich schuil in het kreupelhout en lijkt ongrijpbaar. Er heerst onrust rond het landgoed   Kranenburg  net buiten de stad Zwolle in Overijssel. Rutger Andreas, baron van Patkull tot Posendorf, de nieuwe heer van Kranenburg, die nog maar pas zijn intrek heeft genomen in het landhuis, is niet blij met deze toestand. Een stelende zwerver op zijn recent verworven domein? Dat kan hij missen als kiespijn.

Ook de boeren worden het beu en ze zetten een klopjacht in. Op 26 juli 1717, feestdag van de heilige Anna, krijgen ze de voedseldief te pakken op de Agnietenberg, waar een oud katholiek kerkhof ligt bij het voormalige Bergklooster van Thomas a Kempis.

De schuldige is een meisje van zo’n 18 jaar oud, vrijwel naakt, alleen gekleed in wat lompen die rond haar lichaam zijn gebonden. Haar huid is ruw en donker van het vuil. Praten lijkt ze niet te kunnen. Ze brengt alleen ongearticuleerde klanken uit.

Het meisje wordt naar Zwolle gevoerd, de nabijgelegen stad. De burgemeesters en schepenen van de stad weten niet goed wat ze met dit wezen moeten aanvangen. Zou dit een wolfskind zijn? Opgegroeid als een dier in het wild? Men kent zulke verhalen wel en nu hebben ze er zelf eentje gevangen. Ze brengen haar onder in het logement "De Misverstand" op de Ossenmarkt in Zwolle en vertrouwen haar toe aan de zorgen van de waardin, de weduwe Van Orten.

Terwijl de stadsmagistraat,Arnold Gelderman, tracht uit te zoeken wie het meisje is, probeert de weduwe het kind zo goed en zo kwaad als mogelijk toonbaar te maken. In het archief van de gemeente Zwolle zijn nog kwitanties te vinden voor de gemaakte onkosten ten behoeve van "het Vrouwmens uijt de Cranenberger bos". Er zijn immers aankopen gebeurd, die moeten betaald worden: een jas, een rok, twee hemden, een schort, twee mutsen en een paar kousen.
Ook het verblijf zelf moet vergoed worden. Tenslotte heeft de weduwe Van Orten het meisje gedurende 70 weken in huis gehad. Op 6 februari 1718 betaalt de stad bij order van de burgemeesters Keyser en Van Rijssen 31 gulden en 18 stuivers. Ook nadien zullen nog kosten betaald worden aan de zorgzame weduwe voor de opvang van het "Vrouwmens van Cranenberg".

Het meisje eet alleen maar plantaardig voedsel. Vlees kan ze blijkbaar niet verteren. Ondanks haar wilde natuur vertoont ze toch typisch menselijk gedrag. Zo toont ze een zekere preutsheid wanneer ze zich moet uitkleden ten opzichte van omstaanders. En tot ieders verwondering maakt ze voor elke maaltijd iets wat op een kruisteken lijkt. Dat doet vermoeden dat ze in haar vroege jeugdjaren rooms-katholiek is opgevoed.

Omdat de burgemeesters en schepenen van Zwolle nergens een aanknopingspunt vinden in verband met haar identiteit plaatsen ze een oproep in de "Amsterdamsche Courant" waarin ze inlichtingen vragen over de "wilde deerne" die in Zwolle werd gevonden. Hierbij vermelden ze ook enkele opvallende lichaamskenmerken zoals twee tenen aan haar linkervoet die aan elkaar gegroeid zijn.

Het nieuws wordt al snel overgenomen door andere tijdingen, zoals de Franstalige krant "Mercure historique et politique", uitgegeven in Den Haag, die in januari 1718 bericht over "un fait assez extra ordinaire". "De Mercure" vertelt het verhaal over&"une Sauvage". In Duitsland wordt het nieuws opgepikt door de "Sammlungen von Natur- und Medicin". Daarin verschijnt het onder de titel "Vom einem vermeyntlich wilden Maegdlein in Holland" .

Gestoolen een kind.!